بر اساس یک تحقیق جامع که به تازگی انجام شده، بدنسازان حرفه‌ای مرد در معرض خطر بسیار بالای مرگ ناگهانی قلبی قرار دارند. این مطالعه گسترده که روی بیش از ۲۰ هزار بدنساز مرد صورت گرفته است، نشان می‌دهد که احتمال مرگ ناگهانی قلبی در میان این گروه از ورزشکاران، پنج برابر بیشتر از بدنسازان آماتور است. این یافته‌ها، برخلاف تصور رایج که ورزشکاران حرفه‌ای را نمادی از سلامت می‌داند، نشان می‌دهد که حتی افراد جوان و به ظاهر سالم نیز با چنین ریسکی مواجه هستند.
بررسی جامع ۲۰ هزار بدنساز: آمار و علل مرگ و میر
این مطالعه توسط تیمی بین‌المللی از پژوهشگران به رهبری دکتر «مارکو وکیاتو» از دانشگاه پادووا ایتالیا هدایت شد. تیم تحقیقاتی، داده‌های مربوط به بیش از ۲۰,۲۸۶ بدنساز مرد را که بین سال‌های ۲۰۰۵ تا ۲۰۲۰ حداقل در یک مسابقه رسمی بدنسازی و تناسب اندام شرکت کرده بودند، مورد بررسی قرار دادند.
در مجموع، ۱۲۱ مورد مرگ در میان این افراد ثبت شد که میانگین سنی آن‌ها ۴۵ سال بود. نکته قابل تأمل اینجاست که ۳۸ درصد از موارد ثبت شده، به دلیل مرگ ناگهانی قلبی بوده است. این نوع مرگ در میان بدنسازان حرفه‌ای بیش از پنج برابر بیشتر از افراد آماتور گزارش شده است.
در برخی از گزارش‌های کالبدشکافی انجام‌شده، شواهدی از بزرگ‌شدگی و ضخیم‌شدن عضله قلب (هایپرتروفی بطن چپ) و همچنین ابتلا به بیماری عروق کرونر مشاهده شده است. علاوه بر این، استفاده از مواد آنابولیک و داروهای نیروزا نیز در تعدادی از این موارد تأیید شده است که نشان‌دهنده نقش بالقوه سوءمصرف مواد در این پدیده است.
ریشه‌های خطر: فشار بر سیستم قلبی‌عروقی و ابعاد روانی
دکتر وکیاتو، در توضیح دلایل این پدیده نگران‌کننده، اظهار داشت:
«تمرینات شدید، رژیم‌های غذایی بسیار سخت‌گیرانه، کم‌آبی شدید بدن، و مصرف گسترده مکمل‌ها و مواد نیروزا در بدنسازی حرفه‌ای، می‌تواند فشار زیادی به سیستم قلبی‌عروقی وارد کند. این فشارها در بلندمدت منجر به تغییرات ساختاری در قلب، از جمله ضخیم شدن و بزرگ شدن آن، می‌شوند که خطر مرگ ناگهانی را افزایش می‌دهد.»
او تأکید کرده که این یافته‌ها، ضرورت پایش منظم قلبی، مشاوره پزشکی تخصصی، و آموزش جامع بدنسازان را، حتی در سنین جوانی و با وجود ظاهر سالم، برجسته می‌سازد. دکتر وکیاتو همچنین خواستار تغییرات فرهنگی در جامعه بدنسازی، تقویت مبارزه با دوپینگ و افزایش آگاهی‌بخشی درباره عوارض جانبی داروها شد تا سلامت ورزشکاران بیشتر مورد توجه قرار گیرد.
جالب توجه است که حدود ۱۵ درصد از مرگ‌ها نیز به دلایلی نظیر تصادف، خودکشی، قتل و اوردوز ارتباط داده شده‌اند. به گفته محققان، این موضوع لزوم توجه بیشتر به ابعاد روانی و فشارهای فرهنگی محیط بدنسازی حرفه‌ای را نیز برجسته می‌کند که می‌تواند بر سلامت روان ورزشکاران تأثیر منفی بگذارد.
آینده پژوهش و اهمیت نتایج
نتایج این مطالعه مهم در نشریه معتبر “European Heart Journal” (ژورنال اروپایی قلب) منتشر شده است. پژوهشگران در حال حاضر مشغول انجام تحقیق مشابه دیگری درباره بدنسازان زن هستند و در آینده نیز قصد دارند روند تغییرات مرگ‌ومیر در این ورزش را در طول زمان بررسی کنند تا تصویری کامل‌تر از این خطرات به دست آورند.
این تحقیق، زنگ خطری جدی برای جامعه بدنسازی و پزشکان محسوب می‌شود و بر اهمیت نظارت دقیق‌تر بر سلامت ورزشکاران و فرهنگ‌سازی در راستای فعالیت بدنی سالم‌تر تأکید می‌کند.
