دانشمندان با کمک هوش مصنوعی و تجزیه و تحلیل اسکن مغز حدود 800 بیمار، شش نوع متمایز از افسردگی را شناسایی کردهاند. این کشف میتواند علت عدم کارایی برخی درمانهای رایج افسردگی مانند داروها و گفتگو درمانی را روشن کند.
در این مطالعه، محققان اسکن مغز بیش از 800 بیمار مبتلا به افسردگی و اضطراب را آنالیز کردند. این اسکنها هم در حالت استراحت بیماران و هم در حین انجام وظایف خاص برای بررسی عملکرد مغز آنها گرفته شد.
محققان بر روی فعالیت نواحی خاص مغز و اتصالات بین آنها تمرکز کردند، چرا که مطالعات گذشته نقش این مدارهای مغزی را در افسردگی نشان داده بود. این مدارها شامل شبکه اجرایی مرکزی مرتبط با رفتار هدفمند و شبکه حالت پیشفرض مرتبط با رویاپردازی در طول روز میشود.
تجربههای منحصر به فرد افسردگی
با استفاده از هوش مصنوعی و یادگیری ماشین، تیم تحقیقاتی بیماران را بر اساس اسکنهای مغزی آنها به چندین گروه دستهبندی کرد. بیماران هر گروه از نظر علائم و توانایی انجام وظایف خاص با هم تفاوت داشتند.
به عنوان مثال، بیمارانی که فعالیت بالایی در نواحی مرتبط با پردازش عواطف مغز داشتند، بیشتر در معرض ابتلا به آنهیدونیا (ناتوانی در تجربه لذت) بودند. علاوه بر این، عملکرد این گروه در وظایف ارزیابی کننده عملکرد اجرایی (قدرت تمرکز و مدیریت فعالیتها) ضعیفتر بود.
به گفته دکتر لیان ویلیامز، یکی از نویسندگان مطالعه و استاد روانپزشکی و علوم رفتاری دانشگاه استنفورد، در حالی که افراد مبتلا به افسردگی همگی تحت عنوان “اختلال افسردگی اساسی” شناخته میشوند، تجربه آنها از این بیماری یکسان نیست.
تشخیص اختلال افسردگی اساسی نیازمند تجربه حداقل پنج مورد از 9 علامت احتمالی افسردگی به مدت حداقل دو هفته است (مانند خلق و خوی افسرده، بیخوابی و خستگی). این امر نشان میدهد که ترکیبات مختلفی از علائم میتواند وجود داشته باشد.
امید به درمانهای شخصیسازیشده
در یک تجزیه و تحلیل جداگانه، محققان شواهدی یافتند که نشان میدهد برخی از زیرگروههای شناساییشده در مطالعه ممکن است به درمانهای خاصی بهتر پاسخ دهند. به عنوان مثال، بیمارانی که فعالیت بالایی در نواحی شناختی مغز داشتند، به داروی ونلافاکسین (Effexor) نسبت به سایر زیرگروهها واکنش بهتری نشان دادند.
یافتههای این مطالعه از نظر بالینی ارزشمند است، زیرا حدود یک سوم از افراد مبتلا به افسردگی به درمانها پاسخ نمیدهند. علاوه بر این، ممکن است هفتهها یا حتی ماهها طول بکشد تا مشخص شود که آیا داروهای ضد افسردگی بر علائم خاص بیمار تأثیر میگذارند یا خیر.
این ایده که زیرگروههای افسردگی را میتوان بر اساس تصویربرداری عصبی شناسایی کرد و آنها از نظر بالینی و پاسخ به درمان متفاوت هستند، میتواند گامی حیاتی در جهت مراقبتهای فردی باشد. محققان قصد دارند رویکرد خود را بر روی تعداد بیشتری از افراد آزمایش کنند و همچنین پاسخ هر زیرگروه به گزینههای درمانی دیگر را بررسی کنند.