
چینیها گامهای نخستین را برای ایجاد نخستین ابرکامپیوتر فضایی در سطح جهان برداشتند. این اقدام میتواند سرآغاز دورانی جدید از پردازش دادهها در مدار زمین باشد.
چین با پرتاب مجموعهای از ماهوارههای حیاتی، اقدامات اولیه برای ساخت نخستین ابررایانه فضایی جهان را کلید زده است. این اقدام جاهطلبانه قادر است مرزهای کاربردهای فضایی را به طرز چشمگیری گسترش داده و عصری نوین از پردازش دادهها در مدار را رقم بزند.
پرتاب 12 ماهواره هوشمند به فضا
بر اساس گزارشهای منتشر شده، این کشور آسیایی قدرتمند در تاریخ 24 اردیبهشت ماه، 12 ماهواره مجهز به سیستمهای محاسباتی هوشمند و پیوندهای ارتباطی بینماهوارهای را به فضا پرتاب کرد. این ماهوارهها بخشی از منظومه محاسباتی فضایی سه جرم (Three-Body Computing Constellation) به شمار میروند که با استفاده از موشک لانگ مارچ 2D از پایگاه پرتاب ماهواره جیوچوان به مدار زمین منتقل شدند.
توان پردازشی بیسابقه در محیط فضا
هدف: دستیابی به قدرت محاسباتی 1000 پتافلاپس
کارشناسان چینی اعلام کردهاند که این منظومه در نهایت میتواند شامل هزاران ماهواره با توان پردازش ترکیبی 1000 پتا عملیات در ثانیه (POPS) باشد. هدف اصلی این پروژه، پردازش فوری دادهها در مدار است. آزمایشگاه ژجیانگ، یک موسسه پژوهشی واقع در هانگژو، با همکاری شرکای بینالمللی، مسئولیت اجرای این پروژه را بر عهده دارد.
رفع محدودیتهای سیستمهای ماهوارهای سنتی
وانگ جیان، عضو آکادمی مهندسی چین و رئیس آزمایشگاه ژجیانگ، در این خصوص اظهار داشت: «این منظومه قادر است مشکلات مربوط به بازدهی در سیستمهای ماهوارهای مرسوم را برطرف کرده و ادغام هوش مصنوعی در کاربردهای فضایی را تسریع بخشد.» وی پیش از این نیز تاکید کرده بود که هدف، ارتقای توان محاسباتی یک ماهواره از سطح ترافلاپ به پتافلاپ و دستیابی به اتصال یکپارچه بین ماهوارهها، مشابه نحوه اتصال رایانههای شخصی در شبکه اینترنت است.
شرکت علوم و فناوری هوافضای چین (CASC)، که خبر این پرتاب را اعلام کرد، بر این باور است که این اقدام میتواند مرزهای کاربردهای فضایی را به میزان قابل توجهی توسعه دهد. انتظار میرود ساخت این ابرکامپیوتر فضایی، اهمیت بسزایی برای صنعت فضایی داشته باشد.
توان محاسباتی اولیه منظومه فضایی
ماهوارههای نخستین پرتاب شده، توان پردازش ترکیبی 5 پتا عملیات در ثانیه و 30 ترابایت ظرفیت ذخیرهسازی را فراهم میآورند و قابلیت محاسبات مداری در فضا را دارا هستند. یکی از این ماهوارهها همچنین حامل یک آشکارساز قطبش پرتو ایکس است که توسط دانشگاه گوانگشی و رصدخانههای ملی نجوم آکادمی علوم چین توسعه یافته و برای مطالعه انفجارهای پرتو گاما مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
آزمایشگاه ژجیانگ در نظر دارد با همکاری شرکای خود، در سال جاری منظومهای متشکل از بیش از 50 ماهواره محاسباتی را مستقر سازد.
رقابت استراتژیک با ایالات متحده در عرصه فضایی
این گام مهم، سرآغاز مسیری برای ظهور رایانش ابری فضایی به عنوان یک قابلیت نوین تلقی میگردد. چنین پیشرفتی میتواند عرصه جدیدی برای رقابت استراتژیک با ایالات متحده آمریکا بگشاید. توانایی کاهش گلوگاهها برای دادههای فضایی و سایر قابلیتها میتواند پیامدهای بالقوه اقتصادی، علمی و نظامی به همراه داشته باشد.
در حالی که ایالات متحده و کشورهای اروپایی محاسبات لبهای را در فضا به صورت آزمایشی انجام دادهاند، به نظر میرسد تلاش مشترک چین، نخستین استقرار یک منظومه هوش مصنوعی هدفمند در ابعاد وسیع باشد. این ابرکامپیوتر فضایی بدون شک آینده اکتشافات و فناوریهای فضایی را دستخوش تحول خواهد کرد.