در سالهای اخیر، با افزایش محبوبیت رمزارزها، بحث درباره تأثیر استخراج رمزارز بر شبکه برق جهانی و بهویژه در کشورهایی مانند ایران به یکی از مباحث داغ تبدیل شده است. برخی از کارشناسان، استخراج رمزارز را به عنوان یکی از عوامل اصلی قطعی برق و ناترازی تولید و مصرف معرفی میکنند، در حالی که برخی دیگر این ادعا را رد کرده و عوامل دیگری را بهعنوان دلایل اصلی مشکلات شبکه برق مطرح میکنند.
استخراج رمزارز به عنوان یک صنعت نوظهور، میتواند بر شبکه برق تأثیرگذار باشد، اما نمیتوان آن را تنها عامل قطعی برق دانست. مشکل قطعی برق ریشه در مسائل ساختاری و مدیریتی عمیقتری دارد.
برای حل این مشکل، باید به دنبال راهکارهای جامع و بلندمدت بود که شامل افزایش ظرفیت تولید برق، بهبود بهرهوری انرژی، اصلاح قوانین و مقررات مرتبط با انرژی و سرمایهگذاری در زیرساختهای شبکه برق باشد.
استخراج رمزارز و مصرف برق
استخراج رمزارز فرآیندی انرژیبر است که نیازمند استفاده از قدرت محاسباتی بسیار بالایی است. به همین دلیل، مراکز استخراج رمزارز (مزارع ماینینگ) به مقدار زیادی برق نیاز دارند. این مصرف بالای برق، بهویژه در کشورهایی که با محدودیت منابع انرژی مواجه هستند، میتواند تأثیرات قابلتوجهی بر شبکه برق بگذارد.
مخالفان استخراج رمزارز معتقدند که این صنعت به دلیل مصرف بالای برق، یکی از عوامل اصلی قطعی برق و ناترازی تولید و مصرف در بسیاری از کشورها، از جمله ایران، است. آنها استدلال میکنند که افزایش تقاضای برق برای استخراج رمزارز، فشار زیادی بر شبکه برق وارد کرده و منجر به ناتوانی شبکه در تأمین برق مورد نیاز صنایع و مردم شده است.
با وجود این ادعاها، برخی از کارشناسان و فعالان این حوزه معتقدند که ارتباط بین استخراج رمزارز و قطعی برق سادهتر از آن چیزی است که به نظر میرسد. آنها دلایل زیر را برای رد این ادعا ارائه میدهند:
توقف فعالیت مزارع استخراج قانونی: در بسیاری از کشورها، از جمله ایران، فعالیت مزارع استخراج رمزارز قانونی متوقف شده است، اما همچنان مشکل کمبود برق وجود دارد. این نشان میدهد که استخراج رمزارز تنها عامل مشکل نیست.
ناترازی تولید و مصرف برق: مشکل اصلی در ناترازی تولید و مصرف برق است و این مسئله از سالها قبل وجود داشته است. افزایش تقاضای برق برای استخراج رمزارز تنها یکی از عوامل تشدیدکننده این مشکل است.
تضعیف تولید و محدودسازی صنایع: سیاستهای برخی دولتها در زمینه انرژی، منجر به تضعیف تولید و محدودسازی صنایع شده است. این امر نیز میتواند بر ناترازی تولید و مصرف برق تأثیر بگذارد.
قوانین دست و پاگیر برای استخراج رمزارز: قوانین و مقررات سختگیرانه و تعرفههای بالای برق برای استخراج رمزارز، فعالیت قانونی در این حوزه را دشوار کرده است.
عوامل مؤثر بر قطعی برق
علاوه بر استخراج رمزارز، عوامل دیگری نیز میتوانند بر قطعی برق تأثیرگذار باشند، از جمله:
افزایش جمعیت و مصرف برق
تغییرات آب و هوایی و افزایش تقاضای برق برای سرمایش و گرمایش
کهنهسالی تجهیزات شبکه برق
عدم سرمایهگذاری کافی در بخش تولید و انتقال برق
مدیریت ناکارآمد شبکه برق