وسواس فکری، که به عنوان اختلال وسواس فکری-عملی (OCD) نیز شناخته میشود، اختلالی است که با افکار وسواسیی اعمال اجباری مشخص میشود.
اختلال وسواس فکری-عملی میتواند زندگی فرد را به شدت تحت تاثیر قرار دهد و باعث ایجاد مشکلات در روابط، شغل و تحصیل شود.
افکار وسواسی افکار، تصاویر یا امیالی ناخواسته، مزاحم و تکراری هستند که فرد مبتلا تلاش میکند آنها را از سر خود دور کند، اما غالباً ناموفق است. این افکار میتوانند مضطربکننده، آزاردهنده و حتی وحشتناک باشند.
اعمال اجباری رفتارهایی هستند که فرد برای کاهش اضطراب ناشی از افکار وسواسی انجام میدهد. این رفتارها میتوانند تکراری و بیمعنی باشند، اما فرد مبتلا احساس میکند که برای جلوگیری از پیامدهای وحشتناک (مانند آلودگی، بیماری یا آسیب) ضروری هستند.
برخی از موضوعات شایع افکار وسواسی
- ترس از آلودگی
- تردید و عدم قطعیت
- افکار خشونتآمیز یا تهاجمی
- افکار ممنوعه یا نامناسب
- نیاز به نظم و ترتیب
- ترس از فاجعه یا بیماری
برخی از رفتارهای اجباری شایع
- شستشوی بیش از حد
- چک کردن مکرر
- نظم دادن و مرتب کردن افراطی
- دعا کردن یا تکرار عبارات خاص
- اجتناب از موقعیتهای خاص
خبر خوب این است که OCD قابل درمان است. درمانهای مختلفی از جمله رفتار درمانی شناختی (CBT) و دارو درمانی میتوانند به افراد مبتلا به OCD کمک کنند تا علائم خود را کنترل کرده و کیفیت زندگی خود را بهبود بخشند.